Engobes in keramiek: een startgids

Geschatte leestijd: 8 minuten

Engobes worden veel gebruikt in de uitgebreide wereld van keramiek. Maar wat het is, en wat je ermee kunt, dat is voor sommigen nog wat lastig. Maar laat dat zou helemaal niet nodig zijn. En zodra je weet hoe het werkt, zijn de mogelijkheden op z’n zachtst uitgedrukt: bijzonder. In deze startgids nemen we je mee in de wereld van engobes. Zo kan jij na het lezen direct aan de slag.

Engobes en keramiek glazuren beide essentieel in de wereld van keramiek. Maar laten hier nu grote verschillen tussen bestaan, die ook van invloed zijn op jouw proces en resultaat.

Wat zijn engobes in keramiek?

Een engobe is een mengsel van kleipoeder, minerale pigmenten en water. Het heeft een aardse textuur en zorgt voor een mat resultaat. De meeste verkochte engobes in de keramiek zijn vloeibaar en geven een mat resultaat.

Het verschil tussen een ‘gewoon’ glazuur voor keramiek is dat dit bestaat uit fijngemalen glas, mineralen, pigmenten en andre grondstoffen.

Waar worden engobes voor gebruikt?

Engobes in de keramiek worden veelal gebruikt voor decoratie, reliëf en kleuraccenten op klei. Ze kunnen aangebracht worden met een penseel, gespoten, gedoopt of gespat op het oppervlak van de nog niet gebakken keramiek. Engobes geven ook mogelijkheden voor laag-over-laagtechnieken en het maken van complexere patronen.

Engobe op keramiek aanbrengen?

Je kunt het zowel dik als dun aanbrengen. Dat is afhankelijk van jouw beoogde effect. Een engobe breng je aan op de ruwe klei, voordat het is gebakken. En dit is eigenlijk het grootste verschil in het gebruik, je stookt dus jouw keramiek niet eerst biscuit (zoals bij glazuren). Er zijn geen grote verschillen in de manier waarop je een engobe aanbrengt t.o.v. ‘normaal’ glazuur.

Ga je aan de slag met BOTZ Engobe? BOTZ Engobe kan wel worden aangebracht op zowel leerharde, gedroogde en biscuit gebakken klei. En wist je dat de engobes onderling kunnen worden gemengd om een eigen kleurpalet samen te stellen.

Wat is het resultaat van een engobe?

Engobes op keramiek zorgen voor een mat, aards resultaat van de keramiek. En natuurlijk kun je zelf kiezen tussen voor de juiste kleur (er zijn veel verschillende kleuren beschikbaar).

Het verschil in resultaat tussen een ‘gewoon’ glazuur is dat dit zorgt voor een glad, glanzend oppervlak en dit kan transparant of gekleurd zijn. Inmiddels zijn er bij de gewone glazuren ook matte varianten beschikbaar.

Glazuren en engobes combineren

Het matte, aardse resultaat is juist wat de engobes kracht geven. In de keramiek kun je dit ook ‘aftoppen’ met glazuur. En dit doe je door over de engobe een transparant glazuur heen te zetten.

Zie hieronder het voorbeeld van de BOTZ Engobe gecombineerd met BOTZ 9106 (aardewerk). Voor een mat, aardachtig oppervlak kun je de engobe ongeglazuurd laten (op de tegel links). Met BOTZ Transparant (9106 – aardewerk) geglazuurd of BOTZ , worden de kleuren bij het stoken bij temperaturen van 1050°C intensiever en glanzend (op de tegel rechts).

De reden waarom je de combinatie maakt tussen engobes en transparant glazuur? Je kunt enorm interessante effecten creëren door de kleursterktes en de texturen van de engobes. Door het vervolgens het transparante glazuur te gebruiken kun je jouw project extra beschermen tegen vocht en verhoogt de duurzaamheid.

Onze tips voor keramiek engobes

Test verschillen combinaties van engobes en glazuren op kleine testtegels, vóórdat je het gaat aanbrengen op jouw werkstuk.

• Je kunt ervoor kiezen om de engobes dik of dun aan te brengen, ons advies: kies eerst één manier om jouw glazuur aan te brengen voor een uniforme afwerking. Daarna kan je testen met andere diktes. Zo houd je het overzichtelijk.
• Houd ook rekening met de krimp tijdens het bakken en experimenteer met verschillende temperaturen voor optimale resultaten.

Conclusie

Eigenlijk is het werken met engobes heel eenvoudig. Wees je alleen bewust van de toepassing en de beoogde resultaten, dan kan er eigenlijk niets mis gaan. En het gebruik van engobes verruimt de mogelijkheden van iedere keramist en ons advies is dan ook: experimenteer! Want de mogelijkheden zijn (ook samen met glazuren) namelijk eindeloos.

En tot slot, wist je dat BOTZ ook nieuwe steengoed engobes heeft ontwikkeld? Deze zijn te combineren met de transparante glazuren BOTZ 9300 of 9870 (steengoed).

Zo, dat was hem. Hopelijk heb je zo een goed beeld gekregen van de mogelijk- en onmogelijkheden die je kunt realiseren door het gebruik van de engobes in de keramiek. En wil je meer weten over keramiek? Lees verder op onze inspiratie-pagina, met ook vele andere artikelen op het gebied van keramiek, schilderen, tekenen en beeldhouwen. Bovendien vind je hier onze startgids raku glazuren stoken.

Over ons

Arts & Crafts Holland is niet zomaar een winkel, maar dé bestemming voor kunstenaars. En of je nu langskomt voor een specifiek materiaal (zoals engobes voor keramiek), een creatieve impuls nodig hebt of gewoon wilt rondkijken in ons uitgebreide assortiment van kunstenaarsbenodigdheden, we heten je meer dan 30 jaar van harte welkom. Dus kom snel eens langs of winkel direct in onze e-shop en ontdek alles wat we te bieden hebben. We kijken ernaar uit je te helpen!

Je product bestellen in onze e-shop? We hebben 17.500 producten op voorraad en vóór 14:00 uur besteld op werkdagen is dezelfde dag nog verzonden! In onze fysieke winkel vind je een uitgebreid assortiment kunstenaarsmaterialen. En met meer dan 30 jaar ervaring streven we ernaar om je een ongeëvenaarde selectie en service te bieden op onze ruime 1.100 m2 aan winkeloppervlakte. En ons deskundige serviceteam staat iedere dag voor je klaar om je te helpen en te adviseren, ongeacht je niveau of expertise. Of je nu een beginner bent die op zoek is naar de juiste materialen of een doorgewinterde kunstenaar die specifieke tools nodig heeft, wij hebben alles om je creatieve visie tot leven te brengen..